groepsfoto Score header

SCORE: Uitdagingen en open source op een Europees niveau

Open source voor openbare diensten: lessen en nieuwe applicaties in Gent en 8 andere EU-steden

Stad Gent en technologiepartner District09 werken samen met Europese steden aan innovatieve, duurzame en inclusieve digitale oplossingen die de beleving en leefbaarheid van de stad verbeteren. In het SCORE EU Interreg-project (2018-2022) paste Gent een challenge en replicatie gedreven aanpak toe, gebaseerd op open source.

Uitdagingen en open source

Ambtenaren hielpen bij het identificeren van uitdagingen binnen maar liefst 10 Gentse stadsdiensten. Samen formuleerden ze voor SCORE een lijst uitdagingen, zoals: "Verbeter het onderhoud aan stadsmeubilair en signalisatie op straten en in parken, met betere gegevens over gebruik van onderhoudsmaterialen en materielen". Aan de aanbodzijde ging District09 van start met snelle ontwikkeling en replicatie van prototypes en demo's. Onze aanpak was volledig gebaseerd op co-ontwikkeling van zogenaamde FOSS (Free and Open Source Software), zodat de resultaten open, transnationaal en repliceerbaar zijn "by design".

Gent verwierf dankzij SCORE nieuwe inzichten in hoe open source ons als Europese stad toelaat om ideeën op een tijd- en kostenefficiënte manier te itereren tot gewenste digitale oplossingen. Uiteindelijk konden we zowel bestaande open source-oplossingen repliceren als nieuwe oplossingen ontwikkelen. Nieuwe oplossingen werden door de smart-city organisatie OASC (Open & Agile Smart Cities) aan alle EU-steden ter beschikking gesteld via hun CITYxCITY-catalogus.

Onze oplossingen werden ook met succes gerepliceerd door andere SCORE-steden. Dordrecht en Aarhus konden de QR Code Toolkit van Gent met succes introduceren, met veel minder middelen dan nodig zouden zijn om de oplossing zelf te kopen of te bouwen. Aarhus heeft de toolkit op zijn infrastructuur geïnstalleerd en in gebruik genomen. Het werd de oplossing voor QR-codes in de hele stad, precies zoals in Gent.

Tim Van Achte presenteert de QR-code toolkit

QR-codes die klaar zijn voor de toekomst

In SCORE ontwikkelden we nieuwe open source oplossingen (bvb. QR Code Toolkit, Data Dialogics) en repliceerden we oplossingen van andere steden (bvb. Slimme Apparaten Register, Masterportal). De SCORE QR Code Toolkit is een toepassing die de stad in staat stelt om verschillende soorten diensten op vele manieren te verbeteren. Hiermee hebben we de grootste impact kunnen realiseren op de kwaliteit en de kosten van de openbare dienstverlening in Gent.

Het eerste ontwerp van deze oplossing (2019) was bedoeld om Internet Of Things-concepten te helpen valideren met (veel goedkopere) QR Codes. Maar naarmate de ontwikkeling evolueerde, is de oplossing aangepast aan de feedback van de eindgebruiker. De focus werd verlegd om ambtenaren beter in staat te stellen QR-codes te genereren en te implementeren. Medewerkers gaven waardevolle gebruikersfeedback over de nadelen van traditionele QR-codes. Zo beschouwden bestaande tools een QR-code niet als een generieke, herbruikbaar en uitbreidbaar toegangspunt voor een verscheidenheid aan diensten en burger workflows. Voorgedefinieerde bestemmingen en functionaliteiten werden statisch 'ingebakken' in een QR code, waardoor de meeste QR code projecten na verloop van tijd noodgedwongen worden stopgezet door dit gebrek aan controle.

Gent biedt stadsmedewerkers en ontwikkelingsteams nu de nodige tools om QR codes 'futureproof' te houden, zodat ze kunnen dienen als een contextueel toegangspunt waaraan - op gelijk welk moment - verschillende acties kunnen worden toegekend in verschillende dienstverleningscontexten (voor burgers, voor medewerkers of voor een combinatie van beide). QR-codestickers die op een stadsobject worden aangebracht, kunnen nu adaptief worden gebruikt voor verschillende doeleinden, zelfs tijdelijk (bv. tijdens een evenement). Het melden van problemen, toegang geven tot open data of contextspecifieke informatie, een nieuwere versie van een enquête laten invullen, ... allemaal diensten die we nu toegankelijk kunnen maken via unieke QR-codes. Objecten, documenten, … getagd met een QR code kunnen nu dienen als een centraal "touch point", of een 'brug' tussen analoog en digitaal.

De Dienst Wegen, Bruggen en Waterwegen gebruikt ze bijvoorbeeld binnen een werkorder applicatie om hun asset management te verbeteren en papierwerk te verminderen, terwijl de dienst Toerisme ze gebruikt om gestructureerde gegevens van toeristen te verzamelen over hun ervaring in Gent, de dienst Mobiliteit om mensen naar digitale loketten te leiden, de musea om aan passanten informatie bij wisselende vitrinestukken aan te bieden, enzovoort

Panelgesprek Score

SCORE voordelen

Deze ene challenge-gedreven generieke oplossing, en andere SCORE-oplossingen zoals de IOT Registry en de Masterportal, hebben Stad Gent geholpen om de publieke dienstverlening in de front- en backoffice te verbeteren. Door deel te nemen aan dit Europees project leerde Gent op uitdagingen gebaseerde innovatie aan te gaan, met inzet van open source voor hergebruik, aankoop en bouwen van onze digitale oplossingen.

groepsfoto Score

Meer informatie

Tim Van Achte (District09) tim.vanachte@district09.gent – Bart Rosseau (Stad Gent) Bart.Rosseau@stad.gent

Als verdere lectuur raden wij jou ten zeerste het SCORE-eindrapport "Open Source for Public Services - Approach, Evidence & Lessons from European cities" aan. 

Verder raden we ook deze links aan: