Toegankelijke dienstverlening met Open Services
District09 verkent het digitaal concept Open Services. Door API's open te stellen voor publiek gebruik, vergemakkelijken we samenwerking en innovatie. Een eerste use case informeert blinden en slechtzienden over hinder op openbaar vervoer.
Via het Open Data portaal stellen District09 en Stad Gent al lang datasets open voor publiek. Met het project ‘Toegankelijke Dienstverlening met Open Services’ gaan we een stap verder: we onderzochten hoe we met het openstellen van webservices (API's) ook heel eenvoudig derde partijen kunnen toelaten om innovatieve applicaties te bouwen.
Wat is een Open Service?
Stad Gent biedt steeds meer digitaal toegang tot stadsdienstverlening aan burgers. Klassiek bouwen en beheren we hiervoor zelf een complete toepassing, bvb. een app, een module op de stadswebsite,... Die toepassing is dan het enige kanaal voor de burger om die dienstverlening digitaal te gebruiken.
Maar door de achterliggende API rechtstreeks ter beschikking te stellen, geven we iedereen met de nodige IT-knowhow ook digitaal toegang tot alle processen en deelprocessen die we achter de schermen voorzien om de dienstverlening mogelijk te maken. We zetten de toegang tot onze interne bouwblokken open voor de buitenwereld.
Innoveren en samenwerken
Technisch zijn onze IT-systemen anno 2023 klaar voor deze evolutie. District09 gaat al enkele jaren API-First en standaardgebaseerd te werk. IT-leveranciers waarmee we samenwerken, hergebruiken onze bouwblokken nu al.
Deze publiek openstellen opent vele mogelijkheden voor innovatie.
Zo kan elke derde partij :
- Zelf een alternatieve interface (visueel, of niet) ontwikkelen waar burgers toegang tot dezelfde dienst krijgen
- De dienst integreren in eigen apps, webpagina's, of andere gebruikersinterfaces
- De dienst zelfs aan andere processen linken, ze combineren met andere nuttige dienstverlening (bvb. ze integreren in een zogenaamde Super-app)
- De dienst toegankelijker of gebruiksvriendelijker maken, met bv. gespecialiseerde soft- of hardware
- De gebruikerservaring voor de burger verbeteren. Want verschillende overheidsinstanties kunnen nu aspecten van hun dienstverlening met elkaar combineren.
Maar de volgende stap, hoe je met Open Services het innoveren en samenwerken best aanpakt, en alles wat daarbij komt kijken, daarover bouwen we nog kennis op.
Use case: Toegankelijkheid en visuele beperking
Die kennisopbouw, dat is ook net het opzet van het project “Toegankelijke Dienstverlening met Open Services”. Van juni 2022 tot juni 2023 gingen we aan de slag met één specifieke use case:
Blinde en slechtziende personen zijn meer dan wie ook aangewezen op het openbaar vervoer. Helaas gooien geplande en ongeplande hinder of omleidingen hier wel eens roet in het eten. Visuele signalisatie, zoals een briefje op de bushalte, helpt niet. Ervaringsdeskundigen gaven aan dat de uitgebreide app van De Lijn niet altijd over alle nodige info beschikt.
In de systemen van de stad is echter veel nuttige data beschikbaar over lopende werken, omleidingen, verkeershinder. Door die data in real-time beschikbaar te maken via een webservice of API, en die te combineren met data van De Lijn zelf, kunnen we onderbrekingen of vertragingen melden. Via een webpagina kan een gebruiker zich vrij abonneren op sms- of emailmeldingen van één of meerdere lijnen naar keuze.
Het project verliep in 3 fases:
tijdslijn
Projectresultaten
Dat het project één en ander in beweging bracht, is duidelijk. Al tijdens het maken en testen van de eerste demo kwamen er al ideeën boven om te verbeteren.
Zo kan er nog uitgebreid worden aan de dienst, én kwamen er ook veel verbeterpunten aan de data naar boven. Zo is die data nu nog sterk gericht op hinder voor auto’s op de weg, maar zou er mits aanpassingen ook meer informatie voor voetgangers beschikbaar moeten zijn.
Deze eerste use case prikkelde ook het enthousiasme om verder te gaan met het concept "Open Services", en nog meer toepassingen uit te werken die het leven van de Gentenaars beter kunnen maken.
Projectpartners
Het project kwam tot stand met steun van het subsidieprogramma Gemeente zonder Gemeentehuis, van Agentschap Binnenlands Bestuur. Zij waren alvast enthousiast over de opzet van het project.
Het technologisch meest vernieuwende en toekomstgerichte project zien we in het dossier dat Gent indiende. [...] Het open netwerkmodel heeft een groot toekomstpotentieel en is in die zin een waardevolle volgende stap in de digitale transformatie binnen Vlaamse overheden.
Voor dit project werkten we nauw samen met enkele partners:
- De Dienst Lokaal Sociaal Beleid van Stad Gent, meerbepaald de Toegankelijkheidsambtenaar en ervaringsdeskundigen van de klankbordgroep Toegankelijkheid
- De Lijn, van wiens data we ook gebruik konden maken.
- De blindenschool BuSO Sint Rafaël en Trein-Tram-Bus om inzichten van ervaringsdeskundige gebruikers te verzamelen.
- Enkele toegankelijkheidsambtenaren van andere lokale besturen, Sint-Niklaas, Brugge, Mechelen en Oostende, deelden via een klankbordgroep ook hun ervaring.
- Appbouwers AYES en On Wheels dachten op technisch vlak mee.
Ook aan de slag met Open Services?
Toegang krijgen tot de open api’s van dit project? Stuur ons een mailtje en wij bezorgen je de API specs in een pdf en een API key.
openapi@district09.gentProjectdocumenten om in te kijken:
- Presentaties slotmoment 29 juni 2023
Dit project werd mogelijk gemaakt dankzij subsidiëring door Gemeente zonder Gemeentehuis, een project van Vlaamse Veerkracht, het relancebeleid van de Vlaamse Regering dat gefinancierd werd door de Europese Unie via NextGenerationEU.
