Gent gaat voor eerlijke ICT
District09(Stad Gent) & UGent ijveren voor menswaardige werkomstandigheden in ICT-producerende landen door aansluiting bij Electronics Watch.
Je stond er misschien nog nooit bij stil, maar de kans is groot dat de laptop of smartphone waarop je dit artikel leest, gemaakt is in arbeidsomstandigheden die niet ok zijn. Gent zet al langer stappen vooruit op het vlak van duurzaamheid en mensenrechten bijvoorbeeld bij aankopen uit de textiel- en voedingssector. En nu slaan District09, Stad Gent en Universiteit Gent de handen in elkaar voor een duurzaam ICT-aankoopbeleid. Dat begint bij de productieomstandigheden van ICT-materiaal. De aansluiting bij Electronics Watch garandeert dat we met een deskundige partner in zee gaan om de arbeidsomstandigheden in ICT-producerende landen te verbeteren.
We zijn trots om District09 (Stad Gent) en de Universiteit van Gent aan boord te hebben. Ze zijn de eerste lokale overheid en universiteit uit Vlaanderen die lid worden. Samen met de vele andere leden in Europa kijken we ernaar uit om samen te werken en kennis uit te wisselen.
Waar worden onze computers gemaakt?
Stad Gent en Universiteit Gent maken al langer werk van duurzaam aankoopbeleid en dat stopt niet bij het toepassen van circulaire strategieën of het gebruik van labels rond eerlijke handel. Het gaat verder: door in dialoog te gaan met leveranciers kom je te weten waar producten juist vandaan komen en hoe die geproduceerd worden. Een moeilijke oefening, ook voor ICT-materiaal.
Want maar al te vaak is er een gebrek aan transparantie. Hoe weten we dan dat de arbeiders die onze computer, onze smartphone en al onze andere ICT-toestellen produceren een eerlijk loon krijgen en in een veilige omgeving kunnen werken? Hoe kunnen we eventuele risico’s op mensenrechtenschendingen echt afwenden?
Wat we hier in Gent aankopen heeft een impact op levens ergens anders. Daar zijn we ons bewust van als publieke aankoper. We leggen dus niet alleen de nadruk op ecologische criteria in ons aankoopbeleid maar we willen ook dat die in de juiste omstandigheden gemaakt worden. Dat hebben we gemeen met Stad Gent en we kozen beiden voor een focus op ICT, vandaar dat we ook samen aansluiting zoeken bij Electronics Watch om ons te begeleiden in dit verhaal.
Ervaren partner
District09 (Stad Gent) en Universiteit Gent sluiten zich daarvoor aan bij Electronics Watch. Deze onafhankelijke organisatie monitort de arbeidsomstandigheden in alle stappen van het productieproces. Daarnaast brengt Electronics Watch inkopers uit de publieke sector samen en ondersteunt hen in hun zoektocht naar faire elektronica. Die samenwerking zorgt ervoor dat de potentiële impact op ICT-leveranciers vergroot.
De stad had al het voornemen geformuleerd om ook op het vlak van ICT eerlijker te gaan aankopen. Dit is geen gemakkelijke opdracht: vaak is het onduidelijk waar ons ICT-materiaal vandaan komt. Wat we wel weten: heel wat van het materiaal dat we vandaag aankopen wordt gemaakt in omstandigheden die we niet ok vinden. Door ons aan te sluiten bij het netwerk van Electronics Watch hopen we daar – in dialoog met die leveranciers – verandering in te kunnen brengen. Een langzaam proces op de lange termijn, maar wel een noodzakelijke stap.
Electronics Watch gaat niet alleen in dialoog met ICT-leveranciers, de organisatie doet ook uitgebreid onderzoek naar de werkomstandigheden in ICT-producerende landen. De grootste sterkte zit in het systeem van ‘worker-driven monitoring’, waarvoor het samenwerkt met een netwerk van lokale monitors (vaak lokale vakbonden en NGO’s). Dit systeem stelt risico’s voor arbeiders – eerder dan risico’s voor bedrijven – centraal, en geeft arbeiders een actieve rol in de verificatie: ze krijgen inzicht in monitoringrapporten, krijgen vormingen omtrent hun rechten, en worden actief betrokken bij correctieve acties na vastgestelde problemen. Dit systeem slaagt erin om een realistischer beeld te scheppen van de situatie op het terrein en de problemen te identificeren die er echt toe doen voor gewone arbeiders. Het gesprek met de ICT-leveranciers blijft op die manier niet bij loze beloftes en er kunnen concrete verbeteringen gevraagd worden.
We zijn dan ook bijzonder trots dat we deze samenwerking kunnen aankondigen aan de vooravond van World Fair Trade Day, op 8 mei. Als Stad zetten we al jaren in op eerlijke handel: het leverde ons de eerste titel van ‘European City for Fair and Ethical Trade’ in 2018. Want eerlijke handel, dat is een gegeven waar we blijven op inzetten. Na jarenlange inzet op textiel kijken we ook richting ICT en we hebben geleerd dat monitoring een belangrijk aspect is in dit verhaal. Door de samenwerking met Electronics Watch kunnen we hier nu stappen vooruit zetten.
Voor Electronics Watch is dit niet de eerste samenwerking op Vlaamse bodem. Ook het Facilitair Bedrijf van de Vlaamse overheid werkt al samen met hen. District09 (Stad Gent) en UGent komen in een groep met grote namen terecht: Barcelona, Amsterdam, University of Westminster, Kingston University London, University of Sussex, Utrecht en Stockholm zijn al aangesloten bij Electronics Watch.